Silviaren kasua: bazterkeria, arrazakeria eta tortura bost urte geroago ere

Silviak pertsona pobre bat defendatu zuen, polizia kalean txarto tratatzen ari zela ikustean. Enpatia-ekintza horren ondorioz azkenean atxilotuta eroan zuten eta polizia-etxeko ziegan eraso egin zioten ustez segurtasuna bermatu behar zioten poliziek. Silviak auzi-medikuaren arreta eskatu zuen atxiloaldian jasandako lesioen berri emateko. Txostenak dioenez, polizia batek ukabilkada batzuk eman zizkion. Gerora, txosten hori aurkeztu eta Istanbulgo protokoloa aplikatzeko eskatu zuen. Nazioartean aitortuta dagoen protokoloa tratu txarren eta torturen ebidentziak dokumentatzeko diseinatuta dago; gai horretan adituak diren medikuek egina da.

Eraso egin zioten poliziek berek txosten faltsutua aurkeztu zuen, gertakariak desitxuratuz, biktimak beraiek izan zirelakoan, otsoak bildots jantzita. Gertakariak iraultze horrek agerian utzten du errealitate mingarria: herritarrak babestu beharrean borrero bihurtzen da sistema. Non dago justizia?

Silvia zaintzea zegokion polizia haren jokabide bortitzaren berri eman zitzaion arren, Eusko Jaurlaritzak bitartekari egin beharrean Silviaren aurka jo eta salatzaile izatea erabaki zuen. Zazpi urteko espetxe-zigorra eskatu zioten, erabat gehiegizko, neurrigabeko eta bidegabea, edonondik begiratuta. Eusko Jaurlaritzaren erreakzio horrek Silviaren aurkako presioa izugarri areagotu du, etengabe biktimizatuz. Gainera, errebes kezkagarri batean, bere defentsan Istanbulgo Protokoloaren peritu-txostena aurkeztea ukatu zaio.

Ingurumaria horietan, galdera hau sortzen da, ezinbestean: Zelan da posible horrelakorik gertatzea zuzenbide-estatu demokratiko batean? Silviaren kasua ez da botere-gehiegikeriazko kasu hutsa soilik, gure gizartean dagoen arrazakeria ere erakusten baitu. Bere esperientziak, lurralde honetako pertsona arrazializatu askorena bezala, argi islatzen du erakundeen arrazakeria. Espainiar Estatuak kritika ugari jaso ditu arazo horri modu egokian heldu eta aurre egiten ez diolako. Premiazkoa da praktika arrazista horiek aitortu, salatu eta ezabatzea.

Silviaren borroka arreta-deia da. Askok ez ikustea nahiago duten errealitate gordina adierazten du: emakume bat jasaten ari den botere-gehiegikeria, bortizkeria eta arrazismoa erakundeetan eta, are larriagoa dena, justizia-sisteman bertan. Silviak gardentasuna, objektibotasuna eta azkartasuna eskatzen ditu eta, batez ere, tratu txarren eta torturaren aurkako nazioarteko estandarrak bete daitezela, Istanbulgo Protokoloa aplikatu dadila, alegia. Ezin dugu onartu legea betearazi eta justizia egin behar dutenek emakume baten aurkako arrazakeria, botere-gehiegikeria eta bortizkeria izkutatzea eta baliatzea.

Urtetako atzerapenaren ostean, ahozko epaiketaren saioa urriaren 4an eta 5ean egingo da. Silvia, ez zaude bakarrik. Justizia eta erreparazioa exijitzen dugu.

Fatima Letradu

Bizkaiko SOS Arrazakeria – SOS Racismo