Redacción •  Vivienda •  14/04/2025

Sentencia histórica contra el IRPH: la jueza que preguntó al Tribunal de Justicia de la Unión Europea anula completamente el préstamo

  • La nulidad puede reportar al demandante un beneficio de 200.000 euros.
  • La sentencia desvela que kutxabank intentó engañar a la jueza.
  • IRPH Stop Gipuzkoa valora muy positivamente el fallo.
  • El Tribunal Supremo ya no podrá salvar al IRPH sin prevaricar.
Sentencia histórica contra el IRPH: la jueza que preguntó al Tribunal de Justicia de la Unión Europea anula completamente el préstamo

Donostia, 13-4-2025.

Eva Cerón, magistrada del juzgado donostiarra que originó la última sentencia del Tribunal Europeo sobre IRPH, resolvió el pasado 28 de marzo el litigio que originó su cuestión prejudicial con una sentencia histórica y demoledora contra el IRPH.

En la sentencia, hecha pública ahora por los abogados Maite Ortiz y José María Erauskin en su página web, se puede observar cómo la jueza aplica los criterios establecidos por el TJUE para llegar a la conclusión de que la cláusula no supera el control de transparencia ni el de desequilibrio.

La sentencia desvela además que la entidad demandada, Kutxabank, intentó retorcer la doctrina del tribunal europeo afirmando que según el TJUE el requisito de transparencia se cumple por el mero hecho de que los valores del IRPH son publicados por el BOE. La juzgadora reprocha a la entidad el haber reproducido un «texto incompleto», y reproduce en negrita la parte que «la demandada omite». En dicho texto el TJUE establece que la información publicada en el BOE puede ser una buena fuente siempre que el consumidor pueda llegar a la misma gracias a las indicaciones dadas por la entidad.

La jueza reprocha a Kutxabank que la definición del IRPH incluida en el contrato es incompleta y que no remite al consumidor a una dirección fiable en la que informarse, extremos que la propia sentencia del TJUE también destacó. Es totalmente inusual que el TJUE analice el caso concreto, pues suele limitarse a establecer criterios generales que los jueces nacionales deberán aplicar. El hecho de que sus anteriores sentencias hayan sido desoídas por el Tribunal Supremo español ha podido influir en la especial vehemencia de la última sentencia europea contra el IRPH.

En estas condiciones, el Tribunal Supremo lo tiene realmente difícil para seguir en su línea habitual de defender la validez del IRPH. Su anteriores sentencias realizaban interpretaciones de la doctrina del TJUE que algunos juristas tildaron como imaginativas o incluso prevaricadoras, y es indiscutible que la última sentencia europea ha vuelto a corregir al Supremo español.

El hecho de que la jueza de Donostia haya anulado el IRPH siguiendo los criterios dictados por Europa haría todavía más incomprensible que el Supremo siguiera dándolo por válido.

En cuanto a las consecuencias de la nulidad, la sentencia de la magistrada Cerón es histórica porque, aplicando también jurisprudencia europea, accede a la petición del consumidor de anular completamente el préstamo en lugar de sustituir el tipo de interés abusivo IRPH por otro. En estas condiciones, el consumidor deberá devolver al banco el importe original del préstamo sin ningún tipo de interés. El banco por su parte deberá devolver la totalidad de las cantidades abonadas por el consumidor por cualquier concepto (intereses, amortización, comisión de apertura, etc) incrementadas con el interés legal del dinero. Según nuestros cálculos el resultado de esta fórmula de nulidad, para un préstamo firmado en 2006, puede ser que el consumidor pase de ser deudor de 190.000 euros (cantidad pendiente de amortizar) a cobrar 15.000 euros de la entidad. El beneficio sería por tanto superior a 200.000 euros. El préstamo queda cancelado y el consumidor puede respirar tranquilo en una vivienda que es de su propiedad y sobre la que no pesa ninguna carga.

IRPH Stop Gipuzkoa realiza por tanto una valoración muy positiva de la sentencia y queda a la espera de que el Tribunal Supremo español acate de una vez la doctrina europea.

IRPH-aren aurkako epai historikoa: europako auzitegiari galdetu zion epaileak mailegua erabat baliogabetu du

  • Epaipak 200.000 euroko onura ekar diezaioke bezeroari.
  • Kutxabank epailea engainatzen saiatu zela erakusten du epaiak.
  • IRPH Stop Gipuzkoak oso ontzat jo du berria.
  • Auzitegi gorenak ezingo du irph ontzat eman prebarikatu gabe.

Donostia, 2025-4-13.

Eva Cerón Donostiako epaitegiko magistratuak, Europako Auzitegiak IRPHari buruz emandako azken epaia eragin zuenak, martxoaren 28an argitaratu zuen bere epaia, IRPHaren aurkako erabaki historiko eta suntsitzaile batekin.

Maite Ortiz eta José María Erauskin abokatuek beren webgunean argitaratu duten epaian ikus daitekeenez, epaileak Europak ezarritako irizpideak aplikatzen ditu klausulak gardentasunaren eta desorekaren kontrola gainditzen ez dituela ondorioztatzeko.

Epaiaren arabera, gainera, salatua izan den banketxea, Kutxabank, Europako auzitegiaren doktrina bihurritzen saiatu zen, esanez Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren arabera gardentasunaren baldintza betetzen dela IRPHaren balioak Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratze hutsagatik. Epaileak Kutxabanki aurpegiratu dio Europako epaiaren argudioa ez duela osorik erreproduzitu, eta letra lodiz erreproduzitu du Kutxabankek ezkutatu duen zatia. Zati horretan, Europako epaitegiak ezartzen du BOEn argitaratutako informazioa iturri ona izan daitekeela, betiere kontsumitzaileak informazio horretara iristeko aukera izan badu erakundeak emandako argibideei esker.

Epaileak Kutxabanki aurpegiratu dio kontratuan jasotako IRPHaren definizioa osatugabea dela, eta kontsumitzailea ez duela igortzen informatzeko helbide fidagarri batera, epai eruparrak berak nabarmendu zuenez. Guztiz ezohikoa da Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak kasu zehatza aztertzea, epaile nazionalek aplikatu beharreko irizpide orokorrak ezartzera mugatzen baita. Espainiako Auzitegi Gorenak aurreko epaiei entzungor egin izanak eragina izan dezake IRPHaren aurkako Europako azken epaiaren suhartasunean.

Baldintza horietan, Espainiako Auzitegi Gorenak benetan zaila du IRPHaren baliozkotasuna defendatzeko ohiko ildoan jarraitzea. Bere aurreko epaiek Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren doktrinaren interpretazioak egiten zituzten, zenbait legelarik irudimentsu edo are prebarikatzaile gisa jo zituztenak, eta eztabaidaezina da Europako azken epaiak berriro zuzendu duela Espainiako Gorena.

Donostiako epaileak IRPHa Europak emandako irizpideei jarraituz baliogabetu ondoren are ulertezinagoa izango litzateke Gorenak baliozkotzat jotzen jarraitzea.

IRPH klausula baliogabetzearen ondorioei dagokienez, Cerón magistratuaren epaia historikoa da; izan ere, Europako jurisprudentzia aplikatuta, kontsumitzaileak mailegua erabat baliogabetzeko eskaera onartzen du, IRPHren gehiegizko interes-tasaren ordez beste bat jarri beharrean. Baldintza horietan, kontsumitzaileak maileguaren jatorrizko zenbatekoa itzuli beharko dio bankuari, inolako interesik gabe. Bankuak, bestalde, kontsumitzaileak edozein kontzepturengatik (interesak, amortizazioa, irekiera-komisioa, etab.) ordaindutako zenbateko guztiak itzuli beharko ditu, diruaren legezko interesa gehituta. Gure kalkuluen arabera, deuseztasun-formula horren emaitza, 2006an sinatutako mailegu baterako, kontsumitzailea 190.000 euroko zorduna izatetik (amortizatzeko dagoen kopurua) erakundetik 15.000 euro kobratzera igarotzea izan daiteke. Beraz, irabazia 200.000 eurotik gorakoa izango litzateke. Mailegua kitatuta geratzen da, eta kontsumitzaileak lasai har dezake arnasa bere jabetzakoa den eta inolako kargarik ez duen etxean.

IRPH Stop Gipuzkoa elkarteak, beraz, epaiaren balorazio oso positiboa egin du, eta Espainiako Auzitegi Gorenak Europako doktrina behingoz onartu zain geratu da.


IRPH Stop Gipuzkoa /